درمان پارکینسون با آر تی ام اس (rTMS) یا تحریک مغناطیسی مغز

بیماری پارکینسون، زمانی ایجاد می‌شود که سطح دوپامین موجود در بدن کاهش پیدا کند؛ دوپامین یک ماده شیمیایی مهم برای انتقال پیام‌ها و سیگنال‌های حرکتی است! اگر سلول‌های مغز، نتوانند مقدار دوپامین کافی را ترشح نمایند، فرد به تدریج علائم پارکینسون را نشان می‌دهد. درمان پارکینسون با rTMS به دنبال آن است تا مقدار دوپامین موجود در بدن را به حد ایده‌آل برساند؛ این کار از طریق تحریک مغناطیسی سلول‌های مغز انجام می‌گیرد. از آنجایی که Parkinson یک اختلال پیشرونده هست، و سیستم عصبی را درگیر میکند، بسیار مهم هست که در سریعترین زمان، درمان این بیماری دژنراتیو مغزی شروع شود!

درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز کمک می‌کند تا سلول‌های مغزی در تولید دوپامین فعال‌تر گردند؛ به این ترتیب، شخص با یک درمان غیر تهاجمی می‌تواند از تشدید علائم پارکینسون جلوگیری به عمل آورد. تحقیقات نشان داده است که آر تی ام اس، تا حد خیلی خوبی علائم و عوارض پارکینسون، که شامل کندی حرکت، افسردگی، مشکلات بلع و از دست دادن حس بویایی است را، درمان کرده؛ و همچنین عوارض خیلی کمتری به نسبت دارو درمانی و روش های دیگر داشته است!

در ادامه این مطلب، به نکات مهمی درباره درمان پارکینسون با آر تی ام اس (rTMS) اشاره خواهیم کرد.

درمان پارکینسون با آر تی ام اس (rtms) چگونه است؟

استفاده از دستگاه rTMS از جدیدترین روش‌های درمانی برای اختلالات اعصاب و روان، به حساب می‌آید. درمان میگرن با rTMS و درمان سکته مغزی به rTMS در زمره همین روش‌ها قرار می‌گیرند. درمان پارکینسون با rTMS نیز به بهبود علائم این بیماری کمک می‌کند.^{physio-pedia.com}

نحوه اثر دستگاه rTMS

مبنای عملکرد دستگاه rTMS، اعمال پالس‌های مغناطیسی و ایجاد جریان‌های الکتریکی القایی در مغز است. این جریان‌های الکتریکی عملکرد نورون‌های مغزی را بهبود می‌دهند. در این روش درمانی، سلول‌های مغز از طریق تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای به ترشح هورمون دوپامین تشویق می‌شوند. در نتیجه سطح دوپامین خون نسبت به قبل از درمان بیشتر می‌گردد. معمولا لازم است درمان پارکینسون با rTMS به صورت همزمان با روش‌های درمانی دیگر انجام گیرد. این درمان همراه با درمان دارویی و توانبخشی، رضایت از درمان را افزایش می‌دهد.

درمان عوارض بیماری پارکینسون

از عوارض اصلی بیماری پارکینسون می‌توان به لرزش بدن و عدم تعادل اشاره کرد. بخشی از درمان پارکینسون با دستگاه آر تی ام اس، به کنترل این عوارض مربوط است. در واقع، قسمت‌هایی از مغز که فرمان‌های حرکتی را صادر می‌کنند، با استفاده از تحریک مغناطیسی فعال می‌گردند؛ به این ترتیب، کنترل حرکات بدن بهتر از قبل خواهد شد.^nia.nih.gov

مراحل درمان پارکینسون با آر تی ام اس

مراحل درمان پارکینسون با rTMS شامل اقدامات قبل از درمان، حین درمان و بعد از آن است. به طور کلی، بیمار قبل از شروع درمان باید توسط یک پزشک متخصص تحت معاینه دقیق قرار گیرد. بررسی نوار عصب و تهیه نقشه مغز برای شروع فرایند درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز، ضروری است. به همین دلیل، پزشک متخصص انجام این گونه آزمایش‌ها را قبل از شروع درمان، از بیمار درخواست می‌کند.

پس از معاینات اولیه و تایید وضعیت و آمادگی بیمار، برای شروع درمان پارکینسون با rTMS برنامه‌ریزی‌های لازم انجام می‌گیرد. تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان پارکینسون با دستگاه rTMS به وضعیت بیمار، شدت علائم و نظر پزشک متخصص بستگی دارد.

نحوه انجام درمان پارکینسون با rTMS

برای شروع درمان، بیمار باید بر روی یک صندلی راحت بنشیند. دستگاه rTMS دارای یک کویل مخصوص است که سیم پیچ‌های دستگاه بر روی آن سوار شده‌اند. این کویل باید بر روی سر بیمار قرار گیرد. تنظیمات کویل باید به گونه‌ای باشد که میدان مغناطیسی و پالس‌های ایجاد شده، به نواحی خاصی از مغز اعمال گردند. در واقع، هدف اصلی درمان پارکینسون با rTMS، فعال کردن سلول‌های مغزی این نواحی برای ترشح هورمون دوپامین است.

در حین جلسه اول، تنظیمات کویل بر روی سر بیمار به طور دقیق مشخص می‌شوند. در جلسات بعد، همین تنظیمات مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین دلیل نیز معمولا جلسه اول طولانی‌تر از سایر جلسات خواهد بود.

پس از درمان با rTMS

پس از اتمام جلسه درمانی نیز بیمار می‌تواند به خانه بازگردد. عوارض درمان غیر دارویی پارکینسون با rTMS بسیار خفیف و ناچیز است. به طوری که در اکثر موارد، بیمار بدون مشکل به فعالیت‌های روزانه خود ادامه می‌دهد.

تجربیات بیماران از درمان پارکینسون با آر تی ام اس

در درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز، بیماران هیچ گونه جراحی یا بیهوشی را تجربه نمی‌کنند. با این حال، تحریک مغناطیسی باعث افزایش سطح دوپامین در بدن آن‌ها می‌شود. این مساله کمک می‌کند تا سیگنال‌های حرکتی در بدن آن‌ها، به شیوه صحیح منتقل گردند؛ در نتیجه لرزش و حرکات اضافی کاهش می‌یابند.

ویدیو درمان پارکینسون پس از ۱۹ سال با rTMS

 

تحریک مغناطیسی مغز، ترشح دوپامین را به تعادل می‌رساند. در نتیجه، انتقال سیگنال‌های حرکتی بهتر انجام می‌گیرد. بسیاری از بیماران ادعا دارند که بعد از چند جلسه درمان پارکینسون با rTMS، کنترل آن‌ها بر حرکات و تعادل بدن بیشتر می‌شود. ادامه درمان با rTMS، مانع از تخریب بیشتر سلول‌های مغز می‌گردد. در نتیجه، عوارض شدیدتر این بیماری مانند سفت و سخت شدن عضلات، زوال عقل، افسردگی و اختلال در خواب، شدت کمتری خواهند داشت.

یکی از مهم‌ترین تجربه‌های مثبت بیماران در درمان پارکینسون با آر تی ام اس (rTMS) منظم شدن برنامه خواب آن‌ها است. معمولا پس از چند جلسه، مشکل اختلال خواب بیمار برطرف می‌گردد.

مزایای درمان پارکینسون با دستگاه آر تی ام اس

درمان پارکینسون با rTMS، در اصل جدیدترین درمان پارکینسون محسوب می‌شود. استفاده از این روش درمانی، در کنار درمان دارویی و توانبخشی، می‌تواند شدت علائم را کاهش دهد. مهم‌ترین مزیت درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز، عدم نیاز به بیهوشی و جراحی است. یعنی بیمار بدون نیاز به داروهای آرام بخش یا اعمال تهاجمی، تحت درمان قرار می‌گیرد.^{parkinson.org}

دستگاه rTMS توسط FDA تایید شده است. این دستگاه، عوارض بسیار خفیف و ناچیزی در پی دارد. برای مثال، سردرد ناشی از درمان پارکینسون با rTMS خفیف است؛ یعنی مدتی بعد از اتمام جلسه درمانی برطرف می‌گردد. ناگفته نماند که برخی از افراد، حتی همان سردرد خفیف را نیز تجربه نمی‌کنند. یکی از بهترین مزایای این نوع درمان این است که معمولا بیمار بلافاصله پس از درمان، می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهد.

مزیت مهمی که درمان پارکینسون با rTMS دارد، درمان اختلالات خواب است. بسیاری از بیماران ادعا دارند که پس از چند جلسه، اختلال خواب آن‌ها از بین می‌رود. ضمن اینکه مشکلات حرکتی ناشی از بیماری پارکینسون به کمک درمان با rTMS برطرف می‌گردند.

درمان بیماری پارکینسون با rTMS یک روش درمان بدون دارو است. به همین دلیل، این روش مشکلات و عوارض درمان این بیماری با دارو را ندارد. هر چند معمولا تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای مغز باید همزمان با دارو درمانی و توانبخشی انجام گیرد. البته در حین استفاده از این روش درمانی، مقدار دوز داروی مصرفی بیمار کمتر می‌شود. به همین دلیل، عوارض درمان دارویی نیز به شدت کاهش می‌یابند.

عوارض درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز

با اینکه درمان پارکینسون با rTMS یک روش درمانی غیر تهاجمی و غیر دارویی است، اما ممکن است عوارضی نیز در پی داشته باشد. از رایج‌ترین عوارضی که در اثر درمان پارکینسون با تحریک ترانس کرانیال ظاهر می‌گردند، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• سردردهای خفیف
• احساس ناراحتی در پوست سر
• احساس گیجی یا ضعف

سردرد ناشی از درمان پارکینسون با دستگاه rTMS، مدت زمان کوتاهی پس از درمان برطرف می‌شود. البته در صورت طولانی شدن آن، می‌توان از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کرد. نکته دیگر اینکه معمولا با تکرار جلسات درمانی، عوارض تحریک ترانس کرانیال مغز به طور کامل برطرف می‌گردند.

دقت کنید که اگر سابقه تشنج دارید یا در دوران بارداری به سر می‌برید، حتما این مساله را به پزشک خود اطلاع دهید. زیرا احتمال بروز تشنج حین جلسه درمانی وجود دارد. همچنین برای افرادی که از الکترودهای کاشتنی مغز یا ضربان ساز قلب استفاده می‌کنند، درمان پارکینسون با rTMS توصیه نمی‌شود.

تعداد جلسات آر تی ام اس در درمان پارکینسون

تعداد جلسات درمان بیماری پارکینسون با rTMS، به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. شدت علائم میزان پیشرفت بیماری و وضعیت جسمانی بیمار، از مهم‌ترین این فاکتورها به حساب می‌آیند. پزشک متخصص با بررسی نوار مغز بیمار و وضعیت جسمانی وی، تعداد جلسات درمان پارکینسون با rTMS را مشخص می‌کند.

مدت زمان هر جلسه درمان با دستگاه آر تی ام اس حدود ۳۰ دقیقه است. برای جلسه اول، مدت زمان بیشتری لازم است تا تنظیمات دستگاه برای بیمار مشخص گردد. تعداد جلسات درمانی به شدت بیماری و نظر پزشک متخصص بستگی دارد. هر چه شدت علائم بیشتر باشد، به جلسات بیشتری نیاز است اما حداقل به ۱۰ جلسه نیاز است در بیماری های شدید تا ۳۵ جلسه برای دیدن معجزه آر تی ام اس در درمان پارکینسون نیاز است

rTMS در مقایسه با سایر روش‌های درمان پارکینسون

برای درمان بیماری پارکینسون عموما از روش‌های تهاجمی مانند جراحی نیز استفاده می‌شود؛ همچنین، روش درمانی دیگری تحت عنوان تحریک عمقی مغز برای بهبود علائم بیماری پارکینسون به کار می‌رود. اما این گونه روش‌ها، عوارض زیاد و دوران نقاهت طولانی دارند! حتی در روش تحریک عمقی مغز، حجم زیادی از بافت مغز تحت تاثیر قرار می‌گیرند؛ به همین دلیل آسیب‌ها و عوارض جانبی ناشی از آن، زیاد است. در ویدیوی زیر، میتوانید نظر مراجع زیمادرمان رو، که طی ۹ جلسه علائم پارکینسون شون درمان شد، مشاهده کنین:

این در حالی است که در درمان پارکینسون با rTMS پالس‌های مغناطیسی به صورت نقطه‌ای هستند؛ در نتیجه دقیقا به محل مورد نظر اصابت می‌کنند. ضمن اینکه این روش، به هیچ گونه جراحی یا بیهوشی نیاز ندارد. این مساله به بیمار کمک می‌کند تا از عوارض بیهوشی نیز در امان بماند. درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز هیچ گونه دوره نقاهتی ندارد.

هزینه درمان بیماری پارکینسون با rTMS چقدر است؟

هزینه درمان پارکینسون با rTMS در کلینیک‌ها و مراکز تخصصی متفاوت است. با این حال، معمولا قیمت هر جلسه درمان پارکینسون با دستگاه rTMS، از ۶۵۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان متغیر است (مهرماه ۱۴۰۲). البته در برخی کلینیک‌ها، این هزینه را به ازای هر لوب مغزی دریافت می‌کنند.

هزینه درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز در کلینیک زیما درمان کمترین مقدار را دارد. شما در این کلینیک می‌توانید درمان پارکینسون با rTMS را برای هر دو لوب مغزی، با ۶۵۰ هزار تومان انجام دهید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این باره می‌توانید با کارشناسان زیما درمان در تماس باشید.

سوالات رایج درباره درمان پارکینسون با rTMS

1. آیا بیماری پارکینسون با rTMS درمان می‌شود؟ استفاده از دستگاه rTMS به کاهش شدت علائم بیماری و پیشگیری از پیشرفت آن‌ها کمک می‌کند.
2. آیا درمان پارکینسون با rTMS درد دارد؟ خیر؛ بیمار هیچ دردی را احساس نمی‌کند. تنها ممکن است پالس‌های مغناطیسی ضربه‌های بسیار خفیفی به سر وارد کنند.
3. آیا برای درمان با rTMS نیازی به همراه دارم؟ درمان پارکینسون با rTMS زیر نظر یک مراقب بهداشتی مجرب انجام می‌گیرد. بنابراین می‌توانید به تنهایی برای درمان در کلینیک حاضر شوید.