درمان قطعی افسردگی شدید؛ بهترین روش های درمان افسردگی حاد و مزمن ۲۰۲۴

مزایای این روش، به حدی است که فرد در کمتر از یک ماه می‌تواند درمان شود! ضمن این که عوارض درمان با rTMS عملا صفر بوده، و به هیچ عنوان زندگی فرد را مختل نخواهد کرد! این روش درمانی، برای افرادی که سالیان طولانی از دارو استفاده کرده و نتیجه‌ای نگرفته‌اند، گزینه مناسبی خواهد بود؛ انواع اختلالات روانی از جمله وسواس، اختلال دو قطبی و اضطراب، با دستگاه rTMS قابل درمان خواهند بود.

روان درمانی و صحبت با روان درمانگر (Psychotherapy)

روان درمانی یا صحبت کردن و بیان احساسات، به فرد کمک می‌کند تا خود را بیابد؛ اما همواره لازم است یک شخص معتمد و دارای مهارت‌های کافی را انتخاب نمود. صحبت با یک درمانگر، باعث می‌شود تا فرد افسرده، بتواند با احساسات منفی خود مقابله کند؛ روان درمانی یا Psychotherapy می‌تواند به صورت فردی یا گروهی انجام گیرد! در حالت کلی، روان درمانی را می‌توان، یک راه درمان افسردگی شدید به حساب آورد؛ ممکن است روان درمانگر مصرف برخی داروها را نیز برای فرد تجویز نماید.

درمان شناختی رفتاری یا Cognitive Behavioral Therapy (CBT)

یکی از روش‌های درمان افسردگی بدون دارو، روش درمان شناختی رفتاری یا CBT است؛ یک فرد ممکن است الگوهای فکری ناسالمی داشته باشد؛ در نتیجه، رفتارها، واکنش‌ها و باورهای مضری را در خود پرورش می‌دهد! در درمان شناختی رفتاری، درمانگر این گونه الگوها و عادت‌های فکری ناسالم را شناسایی خواهد کرد. در حین درمان CBT، لازم است بیمار وظایف یا تمرین‌هایی را برای کنترل افکار منفی، و جایگزینی آن‌ها با افکار مثبت انجام دهد.

درمان شناختی رفتاری (CBT) یک روش گفتار درمانی است، که می تواند به شما در مدیریت مشکلات خود با تغییر شیوه تفکر و رفتار کمک کند! بیشتر برای درمان اضطراب و افسردگی استفاده می شود، اما می تواند برای سایر مشکلات سلامت روحی و جسمی مفید باشد. بطور کلی برای رفع علائم افسردگی با تکنیک CBT، باید ۵ مرحله زیر انجام شود:

1. یک فهرست بسازید؛ یک کاغذ بردارید و آن را به دو ستون تقسیم کنید؛ ستون سمت راست برای لیست افکار قدیمی و غیرمولد، و ستون سمت چپ برای افکار صحیح و جایگزین.
2. نوشتن افکار غیرمولد؛ حالا یکی یکی افکار منفی و غیرمولد رو بنویسید؛ افکار نگران کننده، بسیار منفی، انتقادات غیرسازنده، افکاری که باعث کاهش اعتماد بنفس میشوند، یا هر فکر دیگری که باعث عقب نگه داشتن شما و نارضایتی میشود. دقت کنید که این افکار را به صورت اول شخص بنویسید؛ انگار که دارید با خودتان صحبت میکنید.
3. نوشتن افکار جایگزین؛ از چند روش برای انجام این کار میتوانید کمک بگیرید. مورد اول نوشتن برعکس افکار منفی هست؛ روش دیگر این است که از خودتان بپرسید، اگر این افکار غیرمولد نادرست هست، پس حقیقت چیست؟ نکته مهم در این تکنیک این هست که به خودتان دروغ نگویید و خودفریبی انجام ندهید!
4. لیست تان را مرتب بخوانید؛ این موارد باید ملکه ذهن شما شوند، پس بهتر است  حداقل ۲ بار در روز (هنگامی که از خواب بیدار میشوید و هنگامی که قصد خواب دارید) این لیست رو مطالعه بکنید.
5. در طول روز هرزمان که افکار غیرمولد به ذهنتان آمد، سریعا به آن فکر نکرده و به باور جایگزینی که روی کاغذ نوشته اید، فکر کنید.

رفتار درمانی دیالکتیکی یا Dialectical Behavior Therapy (DBT)

روش درمانی DBT، معمولا برای درمان افسردگی کهنه به کار می‌رود؛ این روش، مشابه با روش درمان شناختی رفتاری CBT است! با این تفاوت که، درمانگر به بیمار کمک می‌کند تا احساسات، افکار و رفتارهای ناراحت‌کننده خود را بپذیرد. در واقع، شخص باید افکار و احساسات مضر خود را شناسایی کرده و با آن‌ها کنار بیاید؛ هر چند در صورت امکان می‌توان آن‌ها را تغییر و بهبود داد.

درمان روان پویشی (Psychodynamic Therapy)

درمان روان پویشی، یک راه‌ درمان افسردگی و اضطراب است؛ این روش درمانی، عموما برای درک بهتر از زندگی روزمره به کار می‌رود. در این روش، فرایند بهبودی بیمار بر اساس گفتار درمانی، پیش می‌رود؛ فرد با صحبت کردن درباره واقعیت‌های امروزی زندگی، ناخودآگاه به تجربیات زمان کودکی خود برمی‌گردد! روان درمانگر با بازتاب دادن دوران کودکی و تجربیات فرد، نحوه درک و کنار آمدن با مسائل را به وی آموزش می‌دهد.

درمان با نور درمانی (Light Therapy)

پیش از این اشاره کردیم که یکی از علائم افسردگی، تغییر خلق و خو و عصبانیت است؛ نور درمانی، روشی است که برای درمان اختلال عاطفی فصلی به کار می‌رود! در Light therapy، شخص در معرض دوزهایی از نور سفید قرار می‌گیرد تا خلق و خوی بهتری پیدا کند. لازم است اشاره کنیم که، استفاده از روش نور درمانی برای درمان افسردگی، برای برخی افراد خطرناک است؛ برای مثال، شخصی که اختلال دوقطبی دارد، نباید تحت نور درمانی قرار گیرد! به این ترتیب، انتخاب این روش تنها باید تحت نظر یک پزشک متخصص صورت گرفته و با تایید وی انجام گیرد.

درمان افسردگی شدید با شوک الکتریکی (Electroconvulsive therapy (ECT))

یک راه درمان افسردگی بالینی، استفاده از جریان‌های الکتریکی و ایجاد شوک (ECT) است؛ این روش، برای درمان افسردگی شدید مفید است! همچنین، بیمارانی که نسبت به سایر درمان‌ها مانند دارو درمانی، مقاومت نشان می‌دهند، معمولا با روش ECT بهبود می‌یابند. در درمان افسردگی با شوک الکتریکی، بیمار با تزریق داروی بیهوشی، به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه به خواب می‌رود؛ ممکن است پس از اتمام فرایند ECT، عوارضی مانند حالت تهوع، گیجی، سردرد و سرگیجه در شخص بروز کنند. اختلال حافظه، از عوارض طولانی مدت روش ECT است! هر چند به نظر می‌رسد مزایای درمان افسردگی شدید یا حاد، بسیار بیشتر از عوارض آن خواهد بود.

درمان افسردگی با واقعیت مجازی (VR)

درمان با واقعیت مجازی (Virtual Reality)، یکی از جدیدترین روش‌هایی است که برای بهبود اختلالات اعصاب و روان به کار می‌رود؛ در این روش، فرد از یک پکیج کامل متشکل از عینک، هدست، دستکش و مانند آن‌ها استفاده می‌کند! شخص با زدن عینک، به یک فضای شبیه‌سازی شده و سه بعدی وارد می‌شود (خود را در چنین فضایی می‌بیند)؛ صداهای موجود در این محیط را نیز می‌توان از طریق هدفون شنید! بنابراین بیمار این گونه می‌پندارد که در یک فضای واقعی قرار دارد.^elarasystems

موقعیت‌های مختلف، از طریق واقعیت مجازی شبیه‌سازی می‌شوند؛ در نتیجه بیمار با قرار گرفتن در این موقعیت‌ها، نحوه واکنش به آن‌ها را می‌آموزد! افراد مبتلا به افسردگی، عمدتا دچار کم اشتهایی، اختلال خواب، کمبود انرژی و ناراحتی شدید خواهند شد؛ بر اساس تحقیقات انجام شده، از طریق واقعیت مجازی می‌توان این گونه عوارض افسردگی را کمتر نمود. البته تاکید می‌کنیم که درمان افسردگی با واقعیت مجازی، باید همزمان با درمان‌های تایید شده  و تجویز شده افسردگی انجام گیرد! به این معنا که بیمار باید به صورت همزمان، از داروهای ضد افسردگی و جلسات واقعیت مجازی استفاده نماید؛ میزان تاثیر واقعیت مجازی در درمان افسردگی، به شرایط بیمار و نحوه پاسخ وی به درمان بستگی دارد.

روش‌های درمانی سنتی برای افسردگی کدامند؟

بسیاری از افراد پس از شروع هر یک از درمان‌های بالا، از روش‌های جایگزین نیز استفاده می‌کنند؛ برای مثال مراقبه و طب سوزنی دو مورد از راه‌های کاربردی هستند، که در کنار روان درمانی به کار می‌روند:

1. تاثیر مراقبه در درمان افسردگی؛ خشم، اضطراب و استرس، محرک‌های افسردگی هستند. انجام مراقبه و مدیتیشن، کنترل احساسات و نحوه واکنش مغز به این عوامل را تغییر می‌دهد! بر اساس مطالعات انجام شده، مراقبه و مدیتیشن یک راه مفید برای درمان افسردگی شدید و حاد خواهد بود؛ ضمن اینکه این روش احتمال عود افسردگی را به شدت کاهش می‌دهد.
2. تاثیر طب سوزنی بر بهبود افسردگی؛ طب سوزنی یک روش درمانی سنتی چینی محسوب می‌شود! معمولا درمانگران به کمک سوزن زدن، نواحی خاصی از بدن را تحریک می‌کنند. این کار کمک می‌کند تا طیف وسیعی، از شرایط و واکنش‌های بیمار بهبود پیدا کند؛ طب سوزنی، یک روش مناسب برای اثربخشی هر چه بیشتر درمان‌های بالینی است. به طوری که گاهی به اندازه مشاوره و روان درمانی موثر خواهد بود.

۱۳ روش برای درمان افسردگی بدون دارو

درمان بیماری افسردگی خفیف، عمدتا بدون دارو و از طریق اصلاح سبک زندگی، امکان‌پذیر خواهد بود؛ البته حتی برای بهبود افسردگی حاد نیز، فرد باید علاوه بر روان درمانی، تغییرات مثبتی در سبک زندگی خود ایجاد نماید. سریع‌ترین درمان افسردگی، زمانی رخ می‌دهد که، ترکیبی از روش‌های درمانی به کار گرفته شود.^{clevelandclinic}

در ادامه، به درمان‌های طبیعی افسردگی و روش‌های درمان افسردگی در خانه اشاره می‌کنیم:

1. ورزش کردن و جنب و جوش داشتن؛ ورزش کردن میزان تولید آندروفین در بدن را افزایش می‌دهد. این هورمون کمک می‌کند تا خلق و خوی فرد بهبود یابد؛ به این معنا که احساسات و واکنش‌های وی به رخدادها بهتر خواهد شد! بیماران مبتلا به افسردگی، بهتر است ۳ تا ۵ روز در هفته را ورزش کنند؛ ۳۰ دقیقه تحرک بدنی و ورزش در روز، نقش بسزایی در بهبود فرد مبتلا به افسردگی خواهد داشت.
2. تعیین حد و مرز در زندگی شخصی و حرفه‌ای؛ یکی از مواردی که ممکن است علائم افسردگی و اضطراب را در فرد تشدید کند، احساس غرق شدگی است! هنگامی که فرد با مسائل روزمره خود به طور اغراق آمیزی درگیر شود، احساس افسردگی در وی افزایش می‌یابد. بنابراین بهتر است حد و مرزهایی را در زندگی حرفه‌ای و شخصی خود تعیین کنید.
3. علت افسردگی خود را بیابید؛ در بسیاری از موارد، پیدا کردن علت حال بد، احساس بهتری در فرد ایجاد می‌کند. در واقع، وقتی بیمار مشکل خود را شناسایی کند، می‌تواند به دنبال راه حل‌های مناسب باشد؛ پیشرفت در حل مشکل، بهترین راه درمان افسردگی خواهد بود.
4. نوشتن دغدغه‌ها، بهترین راه درمان افسردگی؛ نوشتن دغدغه‌ها و احساسات یکی از بهترین راه‌هایی است که، می‌توان برای درمان افسردگی و اضطراب دنبال کرد! البته با این شرط که شما در حین نوشتن با خودتان صادق باشید. نکته‌ای نباید مخفی نگه داشته شود؛ تمامی دغدغه‌هایتان باید با جزئیات ذکر گردند. این کار کمک می‌کند تا ذهن خود را خالی کرده و احساسات منفی خود را بیرون بریزید؛ به طور خاص در مواردی که یک مشکل را نمی‌توانید با هیچ کس در میان بگذارید، نوشتن بهترین راهکار برای رهایی از افسردگی و اضطراب خواهد بود.
5. عدم مصرف الکل و مواد مخدر؛ یکی از عوارض مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی، خوشی‌های موقتی و شادی زودگذر است. در مورد مصرف مواد مخدر نیز این مساله صدق می‌کند؛ بسیاری از افراد افسرده تصور می‌کنند که با مصرف این گونه مواد، می‌توانند حال خود را بهتر کنند! در حالی که این گونه نبوده و حتی ممکن است علائم افسردگی را تشدید کنند؛ در صورتی که می‌خواهید افسردگی و اضطراب خود را کاهش دهید، بهتر است مصرف الکل و مواد مخدر را ترک کنید.
6. گریه کردن در هنگام ناراحتی؛ گریه کردن در هنگام ناراحتی حال روحی فرد را بهتر می‌کند. بنابراین، هرگاه احساس ناراحتی یا غم به شما غلبه می‌کند، گریه کنید؛ بیان احساسات از طریق گریه، شخص را قوی‌تر می‌کند. گریه حتی در درمان افسردگی شدید نیز بسیار موثر خواهد بود؛ البته ناگفته نماند که گریه بیش از حد و تقریبا بی‌دلیل، یک علامت برای افسردگی به حساب می‌آید. بنابراین، گریه برای تحمل غم و اندوه، نباید با گریه ناشی از افسردگی اشتباه گرفته شود.
7. کاهش استرس برای درمان افسردگی؛ یکی از دلایل ابتلا به افسردگی، استرس بیش از حد است. این حالت می‌تواند در اثر مشغله زیاد یا شرایط پیچیده کاری به وجود آید؛ برای آنکه بتوانید از افسردگی نجات پیدا کنید، لازم است استرس را از خود دور نمایید! مدیریت استرس و کنترل آن، یکی از موثرترین راه‌هایی است که برای درمان قطعی افسردگی شدید کار می‌رود.
8. با یک دوست صحبت کنید؛ اگر بتوانید احساسات شخصی خود درباره یک مساله آزاردهنده را بیان کنید، حس بهتری پیدا خواهید کرد. بنابراین بهتر است دوستان معتمدی داشته باشید، تا بتوانید با آن‌ها درد و دل کرده و حال بهتری پیدا کنید.
9. واقع بین باشید؛ پیش از این اشاره کردیم که افراد مبتلا به افسردگی، عموما کمال طلب هستند. این باور را در خود ایجاد کنید که شما برای انجام یک کار، تمام تلاش خود را کرده‌اید؛ اینکه نتیجه یک کار با انتظار شما هماهنگ نمی‌شود، به هیچ عنوان به کم کاری شما مربوط نیست.
10. کم کردن حجم کار و مشغله؛ گاهی ممکن است مقدار کار و مشغله شما به حدی باشد که توانایی زیادی بطلبد. به طوری که حتی گاهی در طول شبانه روز نمی‌توانید به همه آن‌ها رسیدگی کنید؛ برنامه‌ریزی برای کارهای خارج از توان، باعث بروز احساس منفی و سرزنش در فرد می‌گردد! کم کردن حجم کار و مشغله یکی از بهترین روش‌های درمان افسردگی محسوب می‌شود؛ به جای کارهای اضافی، استراحت کنید و حمام آب گرم بگیرید. با این کارها، لذت زندگی خود را چند برابر کنید.
11. تصمیم‌های مهم خود را به بعد موکول کنید؛ بسیاری از افراد، در زمان بروز علائم افسردگی، تمرکز کافی برای تصمیم‌گیری ندارند. به هیچ عنوان تصمیم‌های مهم خود را در مواقع کسلی یا ناراحتی نگیرید. اجازه بدهید تا زمان بگذرد و حالتان بهتر شود. قطعا تصمیمی که در شرایط روحی و روانی مساعد گرفته شود، نتیجه بهتری نیز خواهد داشت. در نتیجه امکان بروز افسردگی و ناراحتی بیشتر در شما، از بین خواهد رفت.
12. خرید نکنید! پرداخت یک صورتحساب طولانی و سنگین نه تنها حال شما را بهتر نمی‌کند، بلکه نگرانی شما را افزایش می‌دهد. برای اینکه با حس ناراحتی پس از آن مواجه نشوید، سعی کنید در زمان‌های افسردگی، از فروشگاه‌های بزرگ دوری نمایید. خرید در زمان مناسب‌تر، تنها به تهیه مایحتاج شما محدود خواهد شد؛ در نتیجه حس نگرانی کمتری را تجربه خواهید کرد.
13. تغذیه خود را کنترل کنید؛ برای برخی افراد، خوردن تنقلات و غذای اضافی در بین وعده‌های اصلی، احساس نشاط به همراه دارد. اما لازم است بدانید که این گونه حس شادی، کاذب بوده و در آینده باعث نگرانی شما می‌گردد. زیرا غذای اضافی و تنقلات ناسالم، باعث افزایش وزن و تجمع چربی در ناحیه شکم می‌شود. مسلما چنین وضعیتی، احساس رضایت در شما ایجاد نخواهد کرد؛ بلکه افسردگی شما را تشدید می‌کند.

مراقبت از خود در برابر افسردگی شدید

یکی از راه‌هایی که می‌تواند در درمان افسردگی موثر واقع شود، مراقبت از خود است؛ البته حتی برای افرادی که دچار اضطراب و افسردگی نیستند، نیز تکنیک‌های مراقبت از خود اهمیت دارد. مهم‌ترین اقداماتی که برای مراقبت در برابر افسردگی انجام می‌شوند، به قرار زیر هستند:

• داشتن خواب کافی
• رعایت یک رژیم غذایی سالم
• شرکت در فعالیت‌های لذت بخش و شاد
• حذف افراد منفی از زندگی
• دنبال نکردن اخبار منفی